Παραδείγματα υπολογισμού του προστίμου με το νέο και τον υπάρχοντα νόμο από το Υ.Π.Α.Π.ΕΝ.
1ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, κύρια και μοναδική κατοικία
υπέρβαση 50 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2005, Τ.Ζ. 1000/1150(νέα-παλαιά)
παλαιό πρόστιμο: 0,15x50x1150x0,60x1,00=5175 €
νέο πρόστιμο: 0,15x50x1000x0,40x1,00=3000 €
2ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία,
υπέρβαση 100 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1990, Τ.Ζ. 1300/1600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x100x1600x0,60x0,80=11520 €
νέο πρόστιμο: 0,15x100x1300x0,60x0,60=7020 €
3ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, υπηρεσίες (κατάστημα),
υπέρβαση 50 τ.μ.(πατάρι), χρόνος κατασκευής 2007, Τ.Ζ. 1650/2000
παλαιό πρόστιμο: 0,15 x50x0,50x2000x0,60x1,00=4500 €
νέο πρόστιμο: 0,15 x50x0,30x1650x0,60x1,00≅2230
4ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία,
υπέρβαση 70 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1981, Τ.Ζ. 900/1000
παλαιό πρόστιμο: 0,15x70x1000x0,60x0,15 x2,0=1890 €
νέο πρόστιμο: 0,15x70x900x0,60x0,15 x1,3 ≅1105 €
5ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, κύρια και μοναδική κατοικία
υπέρβαση 80 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2006, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x80x600x0,40x1,00x1,7x2,0=9792 €
νέο πρόστιμο: 0,15x80x600x0,40x1,00x1,5x1,3=5616 €
6ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου με εκκρεμή πολεοδομική μελέτη, χωρίς οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία
υπέρβαση 120 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1998, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x120x600x0,60x0,80x1,7x2,0≅17625 €
νέο πρόστιμο: 0,15x120x600x0,60x0,80x1,2x1,5 ≅9330 €
7ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου, σε περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή, χωρίς οικοδομική άδεια, υπηρεσίες
υπέρβαση 600 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2005, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x600x600x0,60x1,00x1,7x2,0=110160 €
νέο πρόστιμο: 0,15x600x600x0,60x1,00x1,5x2,0 x1,2=116640 €

Ο νέος νόμος που αφορά τα αυθαίρετα αλλά γενικά τις οικοδομές, είναι γεγονός. Ήδη βρίσκεται στην διαβούλευση στη διεύθυνση : http://www.opengov.gr/minenv/?p=7776. Υπάρχουν αρκετές αλλαγές και πολλές είναι προς όφελος αλλά και εις βάρος των ιδιοκτητών. Οι αρκετά αξιοσημείωτες αλλαγές που προτείνονται στο σχέδιο νόμου είναι :
1. Μείωση του παράβολου (προκαταβολή) για την ένταξη στο 50%. Ήτοι Από 500 € σε 250€ από 1000€ σε 500€ και απο 2000€ σε 1000€. Με αυτή τη αλλαγή έχουμε ως αποτέλεσμα, μικρές παραβάσεις που το πρόστιμο ήταν μικρότερο από 500€ να μην πληρώνει ο ιδιοκτήτης το επιπλέον ποσό.
2. Στον υπολογισμό του προστίμου λαμβάνεται υπόψη η τρέχουσα τιμή ζώνης (2016), κατά τεκμήριο η χαμηλότερη τιμή ζώνης.
3. Ευνοούνται οι οικοδομές χωρίς οικοδομική άδεια και για υπέρβαση δόμησης έως 100 τ.μ. , με τη μείωση του συντελεστή προσαύξησης από 2,0 σε 1,3.
4. Ευνοούνται τα εκτός σχεδίου κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές με εκκρεμείς πολεοδομικές μελέτες, αφού ο συντελεστής προσαύξησης μειώνεται από 1,7 σε 1,20.
5. Υπάρχει αύξηση του μειωτικού συντελεστή σε 0,7 για βοηθητικούς χώρους, όπως σοφίτες , πατάρια κ.ά. με αυθαίρετη αλλαγή σε κύρια χρήση.
6. Ευνοούνται οι μακροχρόνια άνεργοι και οι δικαιούχοι Ε.Κ.Α.
7. Μεταβάλλονται οι χρονικές περίοδοι και οι αντίστοιχοι συντελεστές της παλαιότητας των κτισμάτων (με αντίστοιχη διαφοροποίηση των δικαιολογητικών;).
8. Προστίθεται η έννοια της περιβαλλοντικά ευαίσθητης περιοχής.

Νέο σχέδιο νόμου ετοιμάζεται με δύο βασικά κριτήρια για ένταξη σε ευνοϊκές ρυθμίσεις για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Υπολογίζεται να κατατεθεί στη Βουλή πριν την λήξη του ισχύοντος νόμου 4178/13.
Προβλέπεται ότι τα νέα πρόστιμα δεν θα είναι οριζόντια αλλά θα λαμβάνει υπόψη το είδος της παρανομίας αλλά και της επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Επιπλέον, θα υπάρχουν και κοινωνικά κριτήρια καθώς θα λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα ενώ όσοι είναι άνεργοι ή έχουν εισόδημα στο όρια της φτώχειας θα έχουν μικρότερο πρόστιμο. Παράλληλα, το πρόστιμο θα είναι μικρότερο και στην περίπτωση που το αυθαίρετο ακίνητο είναι το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που περιλαμβάνεται στο Ε9 του φορολογούμενου.
Από τις βασικές αλλαγές είναι ότι και στις μισθώσεις, στις κληρονομιές και τις άδειες λειτουργίας των καταστημάτων, εξετάζεται το ενδεχόμενο να είναι υποχρεωτικός ο έλεγχος από μηχανικούς.
Παράλληλα, το πρόστιμο θα είναι μικρότερο και στην περίπτωση που το αυθαίρετο ακίνητο είναι το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που περιλαμβάνεται στο Ε9 του φορολογούμενου.
Για μικρές παρανομίες σχεδιάζεται η απαλλαγή από το πρόστιμο.
Η καταλυτική ημερομηνία των αυθαιρέτων παραμένει η 28 Ιουλίου του 2011. Αυτά τα ακίνητα θα παραμείνουν στην κατηγορία κατεδαφιστέα. Για να τα κρατήσουν οι ιδιοκτήτες τους θα πρέπει να πληρώνουν τεράστια πρόστιμα για τη διατήρησή τους κάθε χρόνο. Από το 5% της αξίας τους που είναι το πρόστιμο διατήρησης και πληρώνεται κάθε χρόνο, εξετάζεται να εκτιναχθεί ακόμη και στο 50%.

Δορυφόροι, αεροφωτογραφίες και ηλεκτρονικό "φακέλωμα" κτιρίων περιλαμβάνει το σχέδιο του υπουργείου, ώστε να εντοπίσει όσους ιδιοκτήτες δεν θα έχουν τακτοποιήσει τις αυθαίρετες κατασκευές έως την 8η Οκτωβρίου 2016.
Όπως εξηγούν από το υπουργείο, πλέον δεν θα υπάρχουν οριζόντια πρόστιμα για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων και οι ιδιοκτήτες θα κληθούν πριν από την εφαρμογή του νέου νόμου να δηλώσουν όλα τα στοιχεία του κτιρίου τους (ενεργοποιώντας το μέτρο της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίων), καταβάλλοντας ένα μικρό ποσό που ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί το ύψος του, σύμφωνα με Τα Νέα.
Όσοι ιδιοκτήτες δεν το κάνουν και οι παραβάσεις διαπιστωθούν αργότερα από τη διασταύρωση των στοιχείων, τότε, σε σχέση με αυτούς που το έκαναν, θα έχουν διαφορετική αντιμετώπιση στην καταβολή των προστίμων.

Μετά την πρόσφατη αναπροσαρμογή του συστήματος αντικειμενικών αξιών ακινήτων, με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα και για το σύνολο των δηλώσεων, εξακολουθεί να βρίσκεται σε εφαρμογή η παρ. 1 άρθρου 18, σύμφωνα με την οποία:
«Για την υπαγωγή αυθαίρετης κατασκευής ή χρήσης στην παρούσα ρύθμιση καταβάλλεται ενιαίο ειδικό πρόστιμο το οποίο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της επί την τιμή ζώνης που ίσχυε στην περιοχή του ακινήτου, ανεξαρτήτως της χρήσης αυτού, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών, που ίσχυε στις 28.7.2011».

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Τ.Ε.Ε.
Σύμφωνα με την υπ’αρ. Αρ. Πρωτ. Οικ. 4570/1.2.2016 Κ.Υ.Α. των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας η προθεσμία υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης – Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 174), παρατείνεται για οκτώ (8) μήνες από την λήξη της προβλεπόμενης στο άρθρο 28 του Ν. 4178/2013 προθεσμίας, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, δηλαδή λήγει την 8η.10.2016, με την πάροδο συνολικά τριάντα (38) μηνών από τη δημοσίευση του ν. 4178/2013.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η προθεσμία της 8.10.2016 αφορά την εξόφληση του παραβόλου και του ποσοστού ανταπόδοσης, καθώς επίσης και τη μεταφορά δηλώσεων από το Ν. 4014/2011, σύμφωνα με την Εγκύκλιο 3 ΥΠΕΚΑ (1/10/2013 (παρ. Β1, Β2) όπου αναφέρεται ότι το αίτημα για τη μεταφορά των δηλώσεων του Ν. 4014/2011 υποβάλλεται χωρίς χρονικό περιορισμό εντός της χρονικής ισχύος του Ν.4178/2013.
Επισημαίνεται ότι ισχύουν κανονικά οι ημερομηνίες εξόφλησης των δόσεων σε δηλώσεις οι οποίες έχουν ενταχθεί σε ένα από τα προηγούμενα εξάμηνα εφαρμογής του ν. 4178/2013 (εξόφληση παραβόλου ή ημ/νία μεταφοράς μέχρι και τις 8.2.2016).
Δηλώσεις με πληρωμή παραβόλου (ή ημ/νία μεταφοράς) από 9.2.2016 έως και 8.8.2016, δηλ. εντός του έκτου εξαμήνου εφαρμογής του Ν. 4178/2013, θα έχουν ως προθεσμία καταβολής της εφάπαξ εξόφλησης (με έκπτωση 20%), της εξόφλησης του 30% (έκπτωση 10%), των 6 πρώτων μηνιαίων δόσεων ή της πρώτης εξαμηνιαίας δόσης, έως και την 10η.8.2016.